بلوغ چیست؟

بلوغ زمانی است که بچه ها از نظر جسمی و عاطفی به مردان و زنان جوان تبدیل می شوند. معمولاً در نوجوانی این اتفاق می افتد:

*در دختران میانگین سنی ۱۰ سال است.
*در پسران میانگین سنی ۱۱ سال است.

َ

ببینید؛ ویدئوی بلوغ زودرس و مراحل بلوغ در دختران و پسران

ویدئوی توضیح بلوغ زودرس 

َ

بلوغ زودرس چیست؟

بلوغ زودرس زمانی است که علائم بلوغ شروع می شود:

*قبل از ۷ یا ۸ سالگی در دختران
*قبل از ۹ سالگی در پسران
ممکن است برای برخی از بچه ها سخت باشد و گاهی اوقات نشانه یک مشکل سلامتی است.

َ

علائم و نشانه های بلوغ زودرس چیست؟

در دختران، علائم بلوغ زودرس عبارتند از:

* رشد سینه قبل از ۷ یا ۸ سالگی
*شروع قاعدگی قبل از ۱۰ سالگی
* رشد سریع قد (یک جهش رشد) قبل از ۷ یا ۸ سالگی

َ

در پسران، علائم بلوغ زودرس قبل از ۹ سالگی عبارتند از:

*بزرگ شدن بیضه یا آلت تناسلی
*رشد سریع قد (یک جهش رشد)

َ

در دختران و پسران، برخی از این موارد می توانند نشانه های بلوغ زودرس احتمالی باشند، اما گاهی اوقات طبیعی هستند:

* رشد موهای ناحیه تناسلی، زیر بغل یا صورت
*تعمیق صدا (به اصطلاح عامه، کلفت شدن صدا)
*آکنه
*گرفتن بوی عرق بدن "بالغ" (افزایش سطح آندروژن‌ها می‌تواند ترکیب اسیدهای چرب عرق را تغییر دهد و در نتیجه بوی بدن «بالغ» ایجاد شود)

َ

بلوغ زودرس چه تاثیری بر کودکان دارد؟

وقتی بلوغ به پایان می رسد، رشد قد متوقف می شود. از آنجایی که اسکلت‌های آن‌ها بالغ می‌شود و رشد استخوان‌ها در سنین پایین‌تر از حد طبیعی متوقف می‌شود، بچه‌های مبتلا به بلوغ زودرس شده و معمولاً به پتانسیل کامل قد بزرگسالی خود نمی‌رسند.

جهش رشد اولیه آنها ممکن است در مقایسه با همسالان خود در ابتدا آنها را قد بلند کند. اما ممکن است رشد آنها خیلی زود متوقف شود و در نهایت در ارتفاع کوتاه تری نسبت به حالت قبلی قرار گیرند.

بلوغ زودرس نیز می تواند از نظر عاطفی و اجتماعی برای کودکان سخت باشد. برای مثال، دخترانی که دچار بلوغ زودرس هستند، ممکن است از پریود شدن یا بزرگ شدن سینه‌های خود قبل از هر یک از همسالان خود خجالت زده شوند. همچنین ممکن است به دلیل اینکه مسن تر به نظر می رسند با آنها متفاوت از سایر همسالان رفتار شود.

حتی ممکن است احساسات و رفتار در کودکان با بلوغ زودرس تغییر کند. دختران ممکن است بدخلق و تحریک پذیر شوند. پسرها می توانند تهاجمی تر شوند و همچنین میل جنسی نامناسب برای سن آنها ایجاد شود.

َ
چه چیزی باعث بلوغ زودرس می شود؟

شروع بلوغ معمولاً توسط هیپوتالاموس آغاز می شود. این ناحیه از مغز به غده هیپوفیز (غده ای به اندازه نخود در نزدیکی قاعده مغز) سیگنال می دهد تا هورمون هایی ترشح کند که تخمدان ها (در دختران) یا بیضه ها (در پسران) را برای تولید هورمون های جنسی تحریک می کنند.

به طور معمول، به خصوص در دختران، بلوغ زودرس به این دلیل است که مغز سیگنال‌ها را زودتر از آنچه باید ارسال می‌کند. که گاهی این مربوط به شرایط محیط زندگی فرد و خانواده اوست.

در موارد کمتر، بلوغ زودرس ناشی از یک مشکل جدی تر، مانند تومور یا ضربه است. مشکلات تیروئید یا تخمدان نیز می تواند باعث بلوغ زودرس شود. در این موارد، علائم دیگری معمولا رخ می دهد که به مشکل جدی تری اشاره می کند.

بلوغ زودرس در پسران کمتر شایع است و بیشتر به مشکل پزشکی دیگری مربوط می شود. برای حدود 5 درصد از پسران، بلوغ زودرس یک بیماری ارثی است.

برخی از دختران بسیار جوان (معمولاً از ۶ ماه تا ۳ سال) ممکن است رشد سینه را نشان دهند که بعداً ناپدید می شود یا ممکن است بدون سایر تغییرات فیزیکی بلوغ ادامه یابد، که معمولا این حالت مشکلات پایداری ایجاد نمی کند.

به طور مشابه، برخی از دختران و پسران ممکن است رشد اولیه موهای ناحیه تناسلی و/یا زیر بغل یا بوی بدنزمخصوص به بلوغ داشته باشند که به سایر تغییرات در رشد جنسی مرتبط نیست. که این علائم را آدرنارک زودرس می نامند.

این کودکان ممکن است برای رد کردن بلوغ زودرس "واقعی" به پزشک خود مراجعه کنند. اما اکثر آنها نیازی به درمان ندارند و سایر علائم مورد انتظار بلوغ را در سن معمول نشان می دهند.

َ
بلوغ زودرس چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر کودک شما علائم بلوغ زودرس جنسی (قبل از ۷ یا ۸ سالگی در دختران یا ۹ سالگی در پسران) را نشان داد، با پزشک خود صحبت کنید، از جمله:

* رشد سینه
*رشد قد سریع
*قاعدگی
*آکنه
*بزرگ شدن بیضه یا آلت تناسلی
*موهای ناحیه تناسلی یا زیر بغل

برای تشخیص بلوغ زودرس، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی سطوح بالای هورمون های جنسی تجویز کند. اشعه ایکس از مچ دست و دست کودک شما می تواند نشان دهد که آیا استخوان ها خیلی زود بالغ شده اند یا خیر.

به ندرت، آزمایش های تصویربرداری مانند MRI و مطالعات اولتراسوند برای رد علل غیر معمول بلوغ زودرس مانند تومور در مغز، تخمدان یا بیضه انجام می شود.

َ

بلوغ زودرس چگونه درمان می شود؟

اگر فرزند شما بلوغ زودرس داشته باشد، پزشک ممکن است شما را برای درمان به یک متخصص غدد اطفال (پزشکی که در زمینه اختلالات رشد و هورمونی در کودکان تخصص دارد) ارجاع دهد.

اهداف درمان عبارتند از:
* رشد جنسی را متوقف یا حتی معکوس کنید
* توقف رشد سریع و بلوغ استخوانی که می تواند منجر به کوتاهی قد بزرگسالان یا شروع زودرس پریود شود.

َ

بسته به علت، دو روش ممکن برای درمان وجود دارد:

1. درمان علت یا بیماری زمینه ای
2. کاهش سطح بالای هورمون های جنسی با دارو برای جلوگیری از رشد جنسی

گاهی اوقات، درمان یک مشکل بهداشتی مرتبط می تواند بلوغ زودرس را متوقف کند. اما در بیشتر موارد، هیچ بیماری دیگری وجود ندارد، بنابراین درمان معمولاً شامل هورمون درمانی برای توقف رشد جنسی است.

درمان هورمونی تایید شده در حال حاضر با داروهایی به نام آنالوگ های LHRH است. این هورمون‌های مصنوعی (ساخت انسان) تولید هورمون‌های جنسی در بدن را که باعث بلوغ زودرس می‌شوند، مسدود می‌کنند.

نتایج مثبت معمولاً در عرض یک سال پس از شروع درمان مشاهده می شود. آنالوگ های LHRH به طور کلی بی خطر هستند و معمولاً هیچ عارضه جانبی در کودکان ایجاد نمی کنند.

در دختران، اندازه سینه ممکن است کاهش یابد. در پسران، آلت تناسلی و بیضه ها ممکن است به اندازه مورد انتظار برای سن آنها کوچک شود. رشد قد نیز به میزان مورد انتظار برای کودکان قبل از بلوغ کاهش می یابد. رفتار کودک معمولاً متناسب با سن او نیز می شود.

َ

چگونه والدین می توانند کمک کنند؟

به کودک خود توضیحی ساده و واقعی در مورد آنچه اتفاق می افتد بدهید. توضیح دهید که این تغییرات برای بچه های بزرگتر و نوجوانان طبیعی است، اما بدن او کمی خیلی زود شروع به رشد کرده است. فرزند خود را در مورد درمان و آنچه در طول مسیر انتظار دارد، آگاه کنید.

همچنین مراقب علائمی باشید که اذیت کردن یا سایر مشکلات ممکن است از نظر عاطفی بر فرزند شما تأثیر بگذارد. علائم هشدار دهنده رایجی که باید با پزشک خود در میان بگذارید عبارتند از:

*نمرات ضعیف
*مشکلات مدرسه
*از دست دادن علاقه به فعالیت های روزانه
*افسردگی

َ

نحوه واکنش والدین می تواند بر میزان خوب رفتار کودکان تأثیر بگذارد. برای ترویج تصویر بدنی سالم و عزت نفس قوی:

*از اظهار نظر در مورد ظاهر کودک خودداری کنید.
*برای موفقیت در مدرسه یا ورزش تمجید کنید.
*از علایق فرزندتان حمایت کنید.

نکته مهم این است که پزشکان می توانند بلوغ زودرس را درمان کنند. آنها می توانند به بچه ها کمک کنند تا پتانسیل رشد قد بزرگسالی خود را حفظ کنند و استرس عاطفی و اجتماعی را که ممکن است بچه ها از بلوغ زودرس با آن مواجه شوند، محدود کنند.

ببینید؛ چگونه از بلوغ زودرس جلوگیری کنیم؟

چگونه از بلوغ زودرس جلوگیری کنیم؟